کابل فرمان یا کابل کنترل چیست؟

کابل فرمان یا کابل کنترل جهت ارسال سیگنال‌های فرمان و کنترل در محیط‌های صنعتی استفاده می‌شود؛ بنابراین نیازی به عبور جریان‌های بالا نیست از این رو کابل فرمان یا کابل کنترل بیشتر در سطح مقاطع پایین کاربرد دارد. کابل فرمان یا کابل کنترل دارای کاربرد‌های گوناگون می باشند. کابل فرمان به منظور انتقال سیگنال های آنالوگ (بعنوان مثال جریان‌های عبوری از خط و یا سایر تجهیزات و ولتاژ نقاط مختلف پست) و سیگنال‌های دیجیتال (بعنوان مثال باز یا بسته کردن کلیدها و فرمان‌ها تابلو های برق) بکار می‌روند. این سیگنال ها با هدف کنترل و اندازه‌گیری (باز و بسته کردن خط و… اندازه‌گیری جریان، توان، انرژی و…) و حفاظت در نقاط مختلف پست مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کابل‌های فرمان ( کابل کنترل ) معمولاً با سیگنال هایی با ولتاژ و جریان پایین و در نتیجه قدرت کم سر و کار دارند. جهت بالا رفتن دقت عملکرد تجهیزات اندازه‌گیری و کنترل باید میزان اعوجاج و اختلاف بین ورودی و خروجی و نویز در کابل فرمان به حداقل برسد.

مزایای استفاده از کابل کنترل

مزایای استفاده از کابل کنترل عبارتند از:

مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش (anti uv)، کم دود (low smoke)، هالوژن فری و تاخیر انداز شعله (HFFR)، ضد روغن و هیدروکربن ها، مقاوم در برابر جانوران موذی (SWA) یا استفاده از نوار گالوانیزه از جمله مزیت های کابل های کنترل می باشد.

کابل فرمان یا کابل کنترل چیست؟

کابل فرمان از دو بخش هادی و عایق تشکیل شده است. نوع عایق به کار رفته در کابل کنترل این نوع کابل را در برابر ضربات فیزیکی و فشار‌های زیاد مقاوم کرده به همین دلیل از کابل فرمان در کابل کشی زیر زمینی و کابل کشی در آب استفاده میشود این نوع کابل مقاوم در برابر فشار و نفود آب می باشد. در کانال‌ها به دلیل اینکه فشار مکانیکی زیادی به کابل وارد می‌شود و آب و مایعات ممکن است در کابل نفوذ پیدا کند باید از کابلی استفاده کرد که به راحتی نشکند و آب در آن نفوذ نکند. برای افزایش عملکرد تجهیزات اندازه‌گیری و کنترل میزان اعوجاج و اختلاف بین ورودی و خروجی کابل کنترل باید به حداقل برسد.

این کابل ها معمولا در تعداد رشته های گوناگون بین ۲ تا ۶۱ رشته و با سطح مقاطع پایین ( حداکثر ۲,۵ میلی متر مربع) طراحی و ساخته می شوند که جهت شناسائی رشته ها تا ۵ رشته را می توان با رنگبندی و بالاتر را با شماره گذاری مشخص کرد. این ویژگی‌ها را در کابل فرمان می‌توان یافت.

کابل فرمان یا کابل کنترل را میتوان در مکان‌های زیر استفاده کرد:

• معابر عمومی
• تونل‌ها و کانال‌های زیز زمینی
• کارگاه‌های ساختمانی که احتمال سقوط مصالح وجود دارد
• کابل کشی از آب رودخانه‌ها به سمت دیگر رودخانه‌ها
• پل‌های هوایی صنعتی و شهری و …

کاربرد این نوع کابل‌ها در فضای آزاد، سیستم‌های نقاله و مکان‌هایی که میدان مغناطیسی در آنها وجود دارد توصیه نمی‌شود. کابل کنترل نیمه افشان نیز جهت انتقال سیگنال های آنالوگ و دیجیتال به منظور کنترل و اندازه گیری و حفاظت در مکانهای مختلف در سطح نیروگاه ها و پستها ( عمدتاً اتاق کنترل ) مورد استفاده قرار می گیرند. در تولید کابل فرمان از لایه‌های ویژه‌ای جهت محافظت در برابر نویز‌ها و آسیب‌های مکانیکی می‌توان استفاده کرد.کابل کنترل با تعداد رشته‌های مختلف طراحی و تولید می‌شوند. این کابل‌ها می‌توانند سطح مقطع‌های مختلفی نیز داشته باشند.

کابل کنترل نیز مانند سایر کابل های برق دارای یک ساختمان داخلی است:

سطح مقطع هادی : تا ۱۰ میلی متر مربع

تعداد رشته : ۲ تا ۶۱ رشته

جنس هادی : مس آنیل شده بدون اندود/ قلع اندود

نوع هادی کابل کنترل : مفتولی ( کلاس ۱ ) ، نیمه افشان ( کلاس ۲) ، افشان انعطاف پذیر ( کلاس ۵) / گرد

عایق : پلی اتیلن کراسلینک شده (XLPE ) یا PVC

پر کننده (فیلر)/ غلاف داخلی : PVC یا PE ( در صورت نیاز)

روکش نهایی : PVC یا PE

انواع کابل فرمان یا کابل کنترل

از این کابل جهت انتقال جریان‌های الکتریکی کاربرد دارد یا جهت تبادل سیگنال‌های کنترلی به کار می رود. کابل فرمان معمولا با تعداد رشته‌های بالا در کارخانه‌ها و کارگاه‌های ساختمانی و … به کار گرفته می‌شوند. در بعضی مواقع با توجه به شرایط محیط نصب کابل ممکن است نیازمند استفاده از کابل‌های فرمان با لایه‌های حفاظتی همانند شیلد یا زره باشیم. کاربرد کابل فرمان یا کابل کنترل یا کابل‌های (کابل شبکه، کابل کواکسیال، کابل قدرت، کابل افشان، کابل آنتن و …) متفاوت است. کابل فرمان ساده از هادی های مسی (cu)، عایق پی وی سی PVC، نوارهای پلی استر (st)و آلومینیومی و روکش نهایی از جنس پی وی سی PVC تشکیل یافته است.

از کابل کنترل می توان در فضای باز ، دفن در زمین ، داخل ساختمان و یا در داخل کانال استفاده نمود همچنین از کابل کنترل برای کنترل و اتصال در ماشین‌ها، تسمه نقاله‌ها، خطوط تولید، صنایع ابزار آلات ماشین‌ها، خطوط مونتاژ پیشرفته، تجهیزات اتوماتیک برای تنش‌های مکانیکی متوسط و برای نصب ثابت و انعطاف‌پذیر می توان استفاده کرد. از کابل کنترل نمی توان در هوای باز استفاده کرد.

انواع کابل فرمان