کابل ابزار دقیق چیست؟
کابل های ابزاردقیق دسته ای از کابل ها هستند که در سیستم های کنترلی و پردازش داده کاربرد دارند. کابل ابزار دقیق قابلیت استقامت در برابر نویز پذیری و تداخلات و تاثیر پذیری از کابل های هم جوار را دارا می باشد، این ویژگی ها امکان انتقال سیگنال ها را در جهت کنترل سیستم های الکتریکی و فرآیند های مربوط به آن ها میسر می سازد. عملکرد های اندازه گیری و کنترل در کاربردهای ساخت و پردازش حیاتی است، انجام درست این عملکردها تا حد زیادی به مدار الکترونیکی آن ها بستگی دارد که با استفاده از کابل ابزار دقیق این امکان فراهم می گردد. سیگنال های تولید شده توسط مبدل ها از طریق این کابل ها به پنل ها، کنترل کننده ها و سایر دستگاه های مورد استفاده انتقال می یابد. پیچش رشته ها میزان تداخل الکترومغناطیسی (EMI) را از منابع خارجی یا هم شنوایی بین رشته های کناری را کاهش می دهد.
کابل ابزار دقیق جریان های پایین یا سیگنال های در سطح ولتاژ پایین را منتقل می کند این ویژگی در قیاس با کابل های قدرت که جریان های برق با سطح ولتاژ بالا را منتقل می کنند در کنار سایر ویژگی های ظاهری این کابل همچون تعداد بیشتر رشته ها و سایز کمتر رشته های این کابل نسبت به کابل های قدرت از تفاوت های این کابل نسبت به کابل قدرت به شمار می آید. در کابل ابزار دقیق رشته ها دو به دو، سه به سه و یا چهار به چهار به هم پیچیده می شوند.
در واقع کابل های ابزار دقیق بستر مناسب جهت انتقال سیگنال دستگاه های ابزار دقیق موجود در صنعت را فراهم می کند، با دریافت و یا ارسال سیگنال کنترلی از طریق کابل های ابزار دقیق امکان تغییر وضعیت و یا پیاده سازی دستورالعمل برنامه ریزی شده دستگاه ها فراهم می گردد، هم چنین در کنار انتقال بدون نویز سیگنال، بازده و طول عمر دستگاه های ابزار دقیق نیز افزایش چشمگیری خواهد یافت.
اگر بخواهیم درباره کابل ابزار دقیق به یک جمع بندی کلی برسیم باید بگوییم سیستم های اندازه گیری و تجهیزاتی مثل سنسور ها، ترانسمیتر ها، ترانسدیوسر ها و کنترلرها به واسطه کابل ابزار دقیق می توانند کنترل تجهیزات در صنایع را برعهده بگیرند.
انواع کابل ابزار دقیق
کابل های ابزار دقیق در انواع مختلفی تولید می شوند که در میان آن ها کابل شیلد دار با شیلد زوجی و کلی یکی از شناخته شده ترین کابل های ابزار دقیق به شمار می رود.
شیلد کلی کابل قادر است آن را در برابر نویز های خارجی محفوظ نگه دارد. برای سیستم های دیجیتال شیلد زوجی کابل موجب تضعیف شنوایی بین زوج رشته ها می گردد، هم چنین برای سیستم های آنالوگ نوع شیلددار زوجی و کلی مورد استفاده قرار می گیرد. نوع مسلح کابل ابزار دقیق می تواند در برابر نیرو های مکانیکی خارجی مقاومت کند و نوع سربدار آن در محیط های حاوی هیدروکربن ها، حلال ها و مواد خورنده مقاوم است.
در انتخاب کابل ابزار دقیق باید با توجه به نوع تجهیزات، شرایط محیطی و حساسیت یا اثر گذاری آن ها نسبت به انتخاب نوع مناسب کابل اقدام گردد.
کابل های ابزار دقیق مطابق با استانداردهای مختلفی همچون IEC 60092، BS 5308 و BSEN 50288 طراحی و تولید می شوند. که در یک مقایسه کلی این استانداردها می توان گفت ساختار EN (مطابق استاندارد EN50288-7) بسیار نزدیک به ساختار BS 5308 است ولی امکانات ساختاری بیشتری را ارائه می دهد. در ادامه به بررسی تفاوت های کابل های ساخته شده طبق این دو استاندارد می پردازیم. در ادامه به بررسی ساختار انواع کابل ابزار دقیق مطابق با استاندارد BS 5308 می پردازیم.
| ساختار کابل | استاندارد EN 50288-7 | استاندارد BS 5308 |
| هادی | تک مفتولی (کلاس 1) نیمه افشان (کلاس 2) افشان (کلاس 5) |
نیمه افشان افشان (BS 6360) |
| مس | آنیل شده بدون اندود یا با اندود فلزی | آنیل شده بدون اندود |
| ابعاد (میلی متر مربع) | 0/5 0/75 1 1/5 2/5 |
0/5 0/75 1/5 |
| جنس مواد | آنیل شده بدون اندود یا با اندود فلزی | PART 1 پلی اتیلن مطابق BS 6234 |
| PART 2 PVC مطابق BS 7655 |
||
| محدوده دمایی (درجه سانتی گراد) | 70 الی 105 | حداکثر 65 |
| محدوده ولتاژی (ولت) |
90 |
300/500 ولت |
کابل ابزار دقیق عایق پلی اتیلن
در ادامه به معرفی انواع کابل ابزار دقیق پلی اتیلن می پردازیم.
کابل ابزار دقیق عایق پلی اتیلن بدون زره
کابل ابزار دقیق با عایق پلی اتیلن به صورت غیر مسلح با استاندارد BS 5308،Part 1 ، Type 1 می باشد.
کابل های ابزار دقیق با عایق پلی اتیلن و بدون آرمور معمولاً در محیط های داخلی کاربرد دارد.
ساختار کابل با توجه به تصویر بالا به شرح زیر است:
- هادی کابل از جنس مس آنیل شده
- عایق پلی اتیلن
- لایه محافظ برای جلوگیری از تاثیر امواج الکترومغناطیس پیرامونی
- لایه PETP
- نوار آلومینیوم-پلی استر در تماس با سیم درین (تخلیه) از جنس مس قلع اندود
- روکش بیرونی از جنس PVC
کابل های ابزار دقیق PE-OS-PVC غیر مسلح معمولاً برای نصب در محیط داخلی بوده و برای مناطق مرطوب نیز مناسب است. به طور کلی در فرآیند پردازش صنعتی، ارتباطات، انتقال داده ها و سیگنال های صدا استفاده می شود، همچنین امکان ساخت کابل به شکل XLPE IS-OS-LSOH نیز وجود دارد، در کابل های2X (St) H PIMF، غلاف LSOH می تواند انتشار دود و بخار سمی را کاهش دهد.
کابل های ابزار دقیق شیلددار مجزا و کلی دارای اسکرین زوجی برای هر زوج سیم به صورت مجزا و همچنین یک اسکرین کلی می باشد که ساختمان پیچیده تری نسبت به کابل هایی با عایق پلی اتیلن دارد.
کابل ابزار دقیق عایق پلی اتیلن زره دار
کابل های ابزار دقیق با عایق پلی اتیلن به صورت مسلح دارای استاندارد BS 5308 ،Part 1 ،Type 2 بوده و دارای آرمور مناسب برای استفاده در محیط آزاد و به صورت دفنی در زیر زمین است.
ساختار کابل با توجه به تصویر بالا به شرح زیر است
- هادی از جنس مس آنیل شده
- عایق پلی اتیلن
- لایه محافظ برای جلوگیری از تاثیر امواج الکترو مغناطیس پیرامونی
- لایه PETP
- نوار آلومینیوم-پلی استر، در تماس با سیم تخلیه از جنس مس قلع اندود
- لایه روکش داخلی مشکی از جنس پلی اتیلن
- آرمور سیم مفتول فولادی گالوانیزه
- روکش بیرونی از جنس PVC
کابل های مسلح به طور کلی هنگامی که خطر آسیب مکانیکی افزایش می یابد استفاده می شود. زره سیم مفتول فولادی گالوانیزه باعث محافظت عالی کابل می گردد. به طور کلی برای نصب در فضای باز، برای دفن مستقیم یا نصب در کانال و مناطق مرطوب استفاده می شود.
کابل ابزار دقیق عایق پلی اتیلن سرب دار
این نوع از کابل ها سرب دار بوده و دارای استاندارد BS 5308،Part 1 ،Type 3 می باشد.
کابل های ابزار دقیق با عایق پلی اتیلن و دارای محافظ مکانیکی و هم چنین مقاوم در برابر مواد هیدرو کربنی معمولاً در تاسیسات نفتی و پالایشگاه ها استفاده می گردد.
ساختار کابل با توجه به تصویر بالا به شرح زیر است
- هادی از جنس مس گرما دیده
- عایق پلی اتیلن
- لایه محافظ برای جلوگیری از تاثیر امواج الکترو مغناطیس پیرامونی
- لایه PETP
- نوار آلومینیوم-پلی استر، در تماس با سیم تخلیه از جنس مس قلع اندود
- لایه روکش داخلی مشکی از جنس پلی اتیلن
- غلاف از جنس سرب جهت جلوگیری از نفوذ مواد هیدرو کربنی (نفتی) به ساختمان کابل
- روکش داخلی از جنس PVC
- زره سیم مفتول فولادی گالوانیزه
- روکش بیرونی از جنس PVC
این نوع از کابل ابزار دقیق به خوبی برای استفاده های زیر زمینی در کاربردهای صنعتی، در مناطق مرطوب، جایی که به حفاظت های شیمیایی و مکانیکی نیاز است، سازگار هستند. غلاف سربی مقاومت بیشتری در برابر هیدروکربن ها ایجاد می کند. امروزه با استفاده از روش های جدیدی توانسته اند عایق های معدنی و عالی را جایگزین لایه سربی این گونه از کابل ها گردانند و کابل های مقاوم جدیدی را تولید کنند.
کابل های ابزار دقیق با عایق پلی وینیل کلراید (PVC)
در ادامه مطلب به معرفی کابل های ابزار دقیق با عایق PVC می پردازیم.
کابل ابزار دقیق عایق پی وی سی بدون زره
کابل های ابزار دقیق با عایق PVC و بدون آرمور معمولا در محیط های داخلی کاربرد دارد.
ساختار کابل با توجه به تصویر بالا به شرح زیر است
- هادی از جنس مس آنیل شده
- عایق PVC
- لایه محافظ برای جلوگیری از تاثیر امواج الکترو مغناطیس پیرامونی
- لایه PETP
- نوار آلومینیوم-پلی استر، در تماس با سیم تخلیه از جنس مس قلع اندود
- روکش بیرونی از جنس PVC
کابل های ابزار دقیق PVC-OS-PVC غیر مسلح معمولاً برای نصب در محیط داخلی بوده و برای مناطق مرطوب نیز مناسب است. به طور کلی در فرآیند پردازش صنعتی، ارتباطات، انتقال داده ها و سیگنال های صدا استفاده می شود. یکی از انواع پرکاربرد کابل های ابزار دقیق، کابل با اسکرین کلی و عایق PVC می باشد که این کابل ها دارای هادی مسی، عایق پی وی سی، اسکرین شامل فویل، سیم تخلیه و نوار پلی استر و روکش نهایی پی وی سی می باشد.
ساختمان این کابل ها با اسکرین مجرا و کلی به صورتCu/PVC/ISCR/OSCR/PVC می باشد که ISCR بیانگر اسکرین زوجی در ساختمان کابل و OSCR بیانگر اسکرین کلی می باشد. این نوع از کابل های ابزار دقیق برای اندازه گیری سیگنال های دیجیتال و آنالوگ به عنوان انتقال دهنده این سیگنال ها عمل می کنند. این کابل ها با عایق PVC و XLPE قابل تولید است.
کابل ابزار دقیق عایق پی وی سی زره دار
کابل های ابزار دقیق با عایق پلی وینیل کلراید و دارای محافظ مکانیکی به صورت مسلح بوده و دارای استاندارد BS 5308،Part 2 ، Type 2 می باشد.
کابل های ابزار دقیق با عایق پلی وینیل کلراید و دارای محافظ مکانیکی مناسب استفاده در محیط آزاد و به صورت دفن در زیر زمین است.
ساختار کابل با توجه به تصویر بالا به شرح زیر است
- هادی از جنس مس گرما دیده
- عایق پلی وینیل کلراید(PVC)
- لایه محافظ برای جلوگیری از تاثیر امواج الکترو مغناطیس پیرامونی
- لایه PETP
- نوار آلومینیوم-پلی استر، در تماس با سیم تخلیه از جنس مس قلع اندود
- لایه روکش داخلی مشکی از جنس پلی اتیلن
- آرمور سیم مفتول فولادی گالوانیزه
- روکش بیرونی از جنس PVC
کابل های مسلح به طور کلی هنگامی که خطر آسیب مکانیکی افزایش می یابد استفاده می شود. زره سیم مفتول فولادی گالوانیزه باعث محافظت عالی کابل می گردد. به طور کلی برای نصب در فضای باز، برای دفن مستقیم یا نصب در کانال و مناطق مرطوب استفاده می شود.
برای نصب در فضای باز، برای دفن مستقیم یا نصب در کانال و مناطق مرطوب استفاده می شود. کابل های ابزاردقیق مسلح با اسکرین کلی و زوجی با مشخصه فنی Cu/XLPE/ISCR/OSCR/Bd/SWA/PVC تولید می شوند که این کابل ها ساختمان پیچیده تری نسبت به سایر کابل ها داشته و در انواع 1 زوج تا 50 زوج قابل تولید است. به دلیل تحمل دمای کاری پایین تر عایق PVC (70 درجه سانتی گراد) نسبت به عایق پلی اتیلن (90 درجه سانتی گراد) مطابق با استاندارد BS5803 در ساختار کابل با عایق PVC از سرب استفاده نشده از این رو فقط کابل های با عایق پلی اتیلن از نوع مقاوم در برابر هیدروکربن تولید می شود.
ساختار کابل های ابزار دقیق
در ساختار کابل های ابزار دقیق از سیم های مسی به صورت تکی، افشان و زوج به هم تابیده به عنوان هادی و از PVC و یا PE به عنوان روکش استفاده می گردد. برای جلوگیری از ورود نویز از یک لایه بافت یا فویل آلومینیوم یا نوار مسی در ساختار کابل استفاده می شود و همچنین از آرمور در جهت حفاظت مکانیکی کابل استفاده می گردد. با وجود لایه های حفاظتی کابل امکان نصب در فضای باز و یا به صورت دفن در زمین فراهم می باشد. کابل ابزار دقیق متناسب با نحوه و محل استفاده دارای ساختمانی متفاوت است.
کاربرد کابل ابزار دقیق
کابل ابزار دقیق در کارخانه ها، پالایشگاه، نیروگاه، پست برق، پتروشیمی، تصفیه آب، معدن و به طور کلی در هر جایی که اتوماسیون فرآیند اجرا می شود، برای انتقال سیگنال ها در بخش کنترلی و اندازه گیری فرآیندها، نظیر اتاق های کنترل واحد های صنعتی مورد استفاده می باشد
ثبت ديدگاه